W mojej rodzinie ze strony Hąciów wspomina się, ze jeden z nich był w Powstaniu Styczniowym.W trakcie szarży konnej został trafiony rosyjska kulą i spadając z konia uderzył w drzewo w wyniku czego zmarł.Sprawdzałem w genealogii Hąciów i znalazłem, ze w lutym 1863 roku w wieku dwudziestu kilku lat zmarł Wawrzyniec Hącia(mój prapradziad). W chwili śmierci jego żona Elżbieta z Mogów była brzemienna, gdyż mój pradziadek Władysław Hącia urodził się we wrześniu 1863 roku.

Bardzo Wery Dzięki - To jest TO

Temat potyczki pod Ochędzynem opracowałem właśnie na uroczystość odsłonięcia odnowionej kapliczki. Tekst zamieszczony poniżej ukazał się w kwartalniku "Na Sieradzkich Szlakach" nr 2/2012.


Powstanie styczniowe na terenie obecnego powiatu wieruszowskiego nie miało tak intensywnego i gwałtownego przebiegu jak w guberni radomskiej, lubelskiej czy też na Podlasiu. Wpłynęła na taki stan rzeczy m.in. niechęć chłopów do wspierania powstania oraz bliskość granicy z Prusami, które po podpisaniu z Rosją 8 lutego 1863 r. tzw. konwencji Alvenslebena wspierały wojska rosyjskie w rozbrajaniu polskich oddziałów. W okolicy Wieruszowa kilkukrotnie pojawiał się Józef Oxiński ze swoim oddziałem, jednak przy nieprzychylnej bierności mieszkańców okolicznych wsi nie zatrzymywał się na dłużej. Na ziemi wieruszowskiej mocniejszy ślad zostawiła inna partia powstańcza - oddział Franciszka Parczewskiego.
Franciszek Parczewski był synem Ignacego - oficera wojsk polskich powstania listopadowego - i Ludwiki z Pruskich. Był oficerem wojska pruskiego, wziął udział w powstaniu wielkopolskim 1848 r. po stronie polskiej. W powstaniu tym odznaczył się męstwem i zdolnościami dowódczymi (walczył m.in. w bitwie pod Miłosławiem), co miało wpływ na wyznaczenie go w marcu 1863 r. na naczelnika wojskowego powiatu kaliskiego. Parczewski na początku kwietnia przystąpił do formowania oddziału powstańczego. By utrudnić wykrycie powstańcy koncentrowali się w dwóch miejscach - w okolicy Węglewic oraz niedaleko Brąszewic. Oddział Parczewskiego liczył początkowo ok. 700 osób, w tym 50 kawalerzystów, jednak byli to w większości ludzie którzy z wojskiem mieli niewiele wspólnego i część z nich już po kilku dniach życia w obozie powstańczym zrezygnowała z dalszej służby i powróciła do swoich domów (niezbyt dobrą opinię o oddziale Parczewskiego miał Józef Oxiński, który w swoich Wspomnieniach z powstania 1863-1864 nazwał powstańców Parczewskiego "hołotą obywatelską na wzór hołoty kokoszej" ).
Po ukończeniu koncentracji Parczewski ześrodkował obie grupy w miejscowości Kuźnica Grabowska i 18 kwietnia 1863 r. około godziny 22 ruszył na południe w celu połączenia się z oddziałem Aleksandra Litticha - naczelnika wojskowego powiatu wieluńskiego. Po całonocnym marszu, o godz. 7 rano żołnierze weszli do Węglewic, gdzie zarządzono czterogodzinny odpoczynek. Po odpoczynku oddział ruszył do lasu lututowskiego, gdzie zatrzymano się na noc. Wymarsz powstańców z miejsca noclegu nastąpił 20 kwietnia o godz. 4 nad ranem. Po drodze, w lesie Sokolnickim odbył się popas trwający godzinę, podczas którego żołnierze zjedli śniadanie. Wczesnym rankiem, po przejściu przez Ochędzyn podczas wchodzenia oddziału do lasu ukazał się powstańcom goniący ich oddział rosyjski majora Siemionowa w sile ok. 200 ludzi. Mimo faktu, iż przewaga liczebna leżała po stronie powstańców, Parczewski nie zamierzał atakować, mając na względzie doświadczenia innych oddziałów powstańczych, które w podobny sposób dawały wciągnąć się Rosjanom w zasadzkę. Rozmieścił swoich strzelców na skraju lasu, jednocześnie ukrywając kawalerzystów w jego głębi i przyjął bitwę. Wymiana ognia trwała około półtorej godziny, po czym z obawy przed nadciągnięciem innych rosyjskich oddziałów Parczewski dał rozkaz wycofania się w głąb lasu i dalszego marszu na południe. Strzelcy odznaczyli się w tym boju odwagą i wytrwałością, natomiast kosynierzy wbrew rozkazom weszli do pobliskiego młodnika, z którego podczas strzelaniny nie można ich było wyprowadzić. W potyczce tej po stronie polskiej zginął powstaniec Browarski - ekonom ze wsi Szczytniki k/Kalisza, a dwóch strzelców było rannych. Straty rosyjskie wyniosły 4 zabitych i kilkunastu rannych. Rosjanie po przegranym boju wycofali się do Wielunia. Oddział powstańczy zatrzymał się w niewielkiej odległości od placu boju na krótki odpoczynek, podczas którego opatrzono rannych i pochowano poległego Browarskiego. W kolejnych dniach oddział maszerując przez Parcice, Skomlin dotarł do wsi Kluski, gdzie w dniu 22 kwietnia powstańcy zostali rozbici przez przeważające siły rosyjskie. Franciszek Parczewski przeżył powstanie. Zmarł 19 marca 1886 roku w Gostyniu.
Pamięć o potyczce przetrwała w Ochędzynie m.in. za sprawą przekazów ustnych okolicznych mieszkańców oraz krzyża wyciętego na jednej z sosen, która rosła w miejscu potyczki. Sosna ta została w 1945 r. ścięta. O istnieniu krzyża i związanej z nim historii wiedział mieszkaniec Ochędzyna - Feliks Jaroch, który w 1981 r. na miejscu sosny postawił własnoręcznie wykonaną kapliczkę, na której wyrył napis: Przechodniu! Pochyl czoło przed tym miejscem, które uświęcone krwią wylaną o wolność Polski. W tym miejscu zginął dowódca oddziału powstańczego w 1863 r. Browarski z Piwonic k/Kalisza. Za wiarę i wolność. Kapliczka ta była umieszczona na betonowym słupie. W 2011 r. staraniem członków SH "Bataliony Obrony Narodowej" betonowy słup został usunięty, a w jego miejscu stanął metalowy stelaż w formie dwóch powstańczych kos, na którym ponownie zawisła odnowiona kapliczka. W uroczystości ponownego odsłonięcia kapliczki wzięły udział m.in. władze Gminy Sokolniki z wójtem - p. Sylwestrem Skrzypkiem na czele, p. Jan Juszczak - emerytowany nauczyciel i lokalny historyk, przedstawiciele OSP z pocztami sztandarowymi, uczniowie SP w Ochędzynie wraz z gronem pedagogicznym oraz mieszkańcy Ochędzyna.

Bibliografia:
1. Giller A., Szulc S., Wierzbiński S., Bellina S., Polska w walce. Zbiór wspomnień i pamiętników z dziejów naszego wyjarzmiania, Paryż 1868.
2. Juszczak J., Kapliczki i krzyże mojej okolicy, Sokolniki 2006.
3. Oxiński J., Wspomnienia z powstania 1863-64 r., Warszawa 1965.
4. Zieliński S., Bitwy i potyczki 1863-1864 na podstawie materyałów drukowanych i rękopiśmiennych Muzeum Narodowego w Rapperswilu, Rapperswil 1913.
5. Żychliński T., Wspomnienia z roku 1863, Poznań 1888.

Maciej Bednarek

Byłoby miło podawać więcej szczegółów przy fotkach, nie każdy orientuje się dokładnie w terenie i czasie wydarzeń, a niektórzy jak (np ja) są po prostu leniwi by dochodzić co? kiedy? dlaczego?
Z podanego linku (treści tam zawartej) też jednoznacznie nie wynika. A swoją drogą mogłoby tam (klub tu) być więcej o tym wydarzeniu.

Odsłonięcie pomnika w Ochędzynie 15 kwietnia 2011r
http://shbon.pl/i...-ochdzynie

Z daty na kamieniu wynika, że było to powstanie styczniowe.

Jakie powstanie?

Małe sprostowanie: Browarski nie był dowódcą oddziału, a szeregowym powstańcem.