Zobacz temat
www.wieruszow.kepnosocjum.pl :: Wieruszów i okolice :: Gmina Galewice
 Drukuj temat
Głaz
Mustava
#1 Drukuj posta
Dodany dnia 05-06-2013 06:35
Awatar

Administrator



Postów: 1737
Data rejestracji: 28.05.10

Głaz- wieś w gminie Galewice, nad Strugą Węglewską, położona 13 km na północy. W okresie zaborów mieścił się tu jeden z największych nadgranicznych garnizonów carskiej armii strzegącej pobliskiej granicy niemiecko- rosyjskiej. Miejscowość już w początkach dziewiętnastego stulecia była folwarkiem należącym do majątku ziemskiego w Węglowicach. Dopiero po upadku powstania styczniowego majątek został skonfiskowany przez rosyjskiego zaborcę. Wkrótce potem ulokowano tu batalion pograniczników, wznosząc solidny budynek koszarowy oraz kilka domków, w których zamieszkiwała kadra oficerska wraz z rodzicami.

Nazwa Głaz nie miała jednak z Rosjanami nic wspólnego i pojawiła się na długo przed przybyciem w te strony carskiego wojska. Rosjanie tek naprawdę zadomowili się w Głazie dopiero w latach siedemdziesiątych XIX wieku. Gdy wybuchła pierwsza wojna światowa ewakuowali się w pierwszych jej dniach na wschód i nigdy tu już nie wrócili. Pozostały po nich jedynie nieliczne mogiły na starym węglewickim cmentarzu i koszarowe budynki.

W odrodzonej Polsce zrazu nie wiedziano co czynić z pozostawionymi przez Rosjan wojskowym obiektem i należącym do niego prawie stuhektarowym gospodarstwem rolnym. Obiekt przeszedł na skarb państwa. W połowie lat dwudziestych minionego wieku ulokowano tu Zakład Wychowawczo- Poprawczy dla chłopców. Szefem placówki został Marceli Dąbrowski- były inspektor więzienia na warszawskim Mokotowie. Realizowano tu program wychowania przez pracę, naukę i modlitwę. Kapelanem zakładu był przez jakiś czas ksiądz Bolesław Sokół z parafii w Ostrówku.

We wrześniu 1939 r. wychowankowie zakładu, tak jak niegdyś Rosjanie, ewakuowali się wraz ze swymi opiekunami na wschód. Do Głazu wkroczyli Niemcy. W budynku koszar urządzili obóz dla Żydów a w majątku zatrudnili kilku Polaków z okolicznych wsi. Spędzeni tu z okolicznych miejscowości nieliczni Żydzi w zasadzie nie mieli powodu do narzekania. Tym bardziej, że był tu człowiek, na którego pomoc mogli liczyć wszyscy, niezależnie od narodowości czy wyznania. Tym człowiekiem był Mentel pełniący tu funkcję administratora w gospodarstwie rolnym.

Zgromadzonym w Głazie Żydom zapewnił znośne warunki bytowe. Mężczyźni pracowali w polu, kobiety w gospodarstwie. Jedzenia było pod dostatkiem. Wydawało się, ze wszyscy spokojnie doczekają końca wojny. Przyszedł jednak moment, kiedy wszystkich Żydów z Głazu przewieziono do wieruszowskiego getta a stamtąd do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem.

Po wywiezieniu Żydów Mentel nadal pomagał wszystkim potrzebującym. Ostrzegał mieszkańców przed kontrolami i akcjami okupanta. W tajemnicy przed swoimi niemieckimi współpracownikami zaopatrywał co biedniejszych w żywność, wydawał „lewe” zaświadczenia o zatrudnieniu, dostarczał niedostępnych dla Polaków lekarstw, pożyczał pieniądze. Po wyzwoleniu pozostał w Głazie.

Miejsce Żydów zajęli niemieccy jeńcy wojenni oraz kilkanaście niemieckich rodzin z Łodzi, których dla odmiany pilnowali zatrudnieni tu wcześniej w charakterze taniej siły roboczej Polacy. Po opuszczeniu Głazu przez niemieckich jeńców na krótko zorganizowana tu sanatorium dla chorych na gruźlicę. W latach pięćdziesiątych w Głazie uruchomiono Państwowe Technikum Rolnicze przeniesione tu z Chróścina, które następnie przeniesiono do Lututowa.

Miejsce uczniów zajęli umysłowo i psychicznie chorzy, którzy przebywali tu aż do końca lat siedemdziesiątych minionego wieku. Dziś w dawnym budynku carskich koszar mieści się Dom Wczasów Dziecięcych. Gospodarstwo rolne ma także nowego właściciela.

W roku 1978 z inicjatywy władz Wojewódzkich rozpoczęto remont budynku byłego szpitala dla psychicznie chorych z przeznaczeniem na Dom Wczasów Dziecięcych. Prace remontowe wykonywane były przez rzemieślników Cechu Rzemiosł Różnych w Wieruszowie.

Zakończenie prac zaplanowano na wrzesień 1979, kiedy to podczas wojewódzkiej inauguracji roku szkolnego miano przekazać obiekt dzieciom województwa kaliskiego jako prezent z okazji Międzynarodowego Roku Dziecka. Zamierzenie to praktycznie od początku rozpoczęcia remontu było nierealne, ponieważ remont prowadzony był systemem gospodarczym, brak było także ukończonej w całości dokumentacji technicznej.

Dzięki osobistemu zaangażowaniu Kuratora Oświaty i Wychowania w Kaliszu Leona Skulimowkiego, gminnego dyrektora szkół w Galewicach Longina Matyji oraz Zakładów takich jak: SkR i „GS” w Galewicach , ZUGIl w Wieruszowie. Prace remontowe zostały zakończone w październiku 1980 roku. ...


Treść to fragment strony http://www.dwdglaz.com/?nasza-historia,83 Domu Wczasów Dziecięcych TPD w Głazie - www.dwdglaz.com
 
Mustava
#2 Drukuj posta
Dodany dnia 05-06-2013 08:26
Awatar

Administrator



Postów: 1737
Data rejestracji: 28.05.10

... Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, tom II, w roku 1827 w miejscowości znajdował się folwark, 5 domów, żyło 40 mieszkańców. Tak jak dziś leżała w obrębie gminy Galewice. W kościele rzymskokatolickim mieszkańcy tej miejscowości przynależeli ówcześnie do parafii Cieszęcin[6]. W 1890 r. folwark w Głazie wchodził w skład dóbr Węglewic (pop. Węglowic). ...


Fragment pochodzi z Wikipedii
 
Przejdź do forum:
Logowanie
Nazwa użytkownika

Hasło



Nie masz jeszcze konta?
Zarejestruj się

Nie możesz się zalogować?
Poproś o nowe hasło
W najbliższym czasie:

Brak wydarzeń.

Ostatnio na forum
Najnowsze tematy
· Kursy i szkolenia za...
· zabytki
· szukam
· Wynajem podnośnika k...
· Poszukuję numizmatyk...
· Losy wojenne Wiktora...
· Książka z wieruszows...
· Józef Sobczyński ps....

Losowe tematy
· Mieleszyn
· Kirkut w Bolesławcu
· Lututów - historia ...
· Uliczki znam w Wier...
· Łopuchinowie w Chró...
Najwyżej oceniane zdjęcie
Brak głosów w tym miesiącu
5,242,363 unikalne wizyty